حسابداری تسهیلات مالی دریافتی و روشهای ثبت آن در دفاتر

 

دو روش جهت ثبت وام دریافتی وجود دارد :

 

روش خالص:

موقع دریافت وام بانک بدهکار و تسهیلات مالی بستانکار میشود

زمان پرداخت قسط وام تسهیلات مالی بدهکار و هزینه بهره بدهکار و بانک بستانکارمیشود

 

روش ناخالص:

موقع دریافت وام بانک بدهکار و بهره تحقق نیافته (یا بهره سنوات آتی) بدهکار و تسهیلات مالی بستانکارمیشود

موقع پرداخت قسط وام تسهیلات مالی بدهکار و هزینه بهره بدهکار و بهره تحقق نیافته بستانکار و بانک بستانکارمیشود

 

طبق اصول حسابداری بدهی ها باید به ارزش فعلی ثبت و گزارش شوند و هر دو روش درسته، در روش ناخالص بهره تحقق نیافته کاهنده تسهیلات مالی است و در معین تسهیلات مالی با ماهیت بدهکار تعریف میشود تا از تسهیلات مالی کسر شود و تسهیلات به ارزش فعلی ثبت و گزارش میشود

 

 بهترین روش هم روش خالص برای ثبت تسهیلات دریافتی است.

 

اگر تسهیلات دریافتی بلند مدت باشه آن قسمت از اقساطی که مربوط به دوره جاری و سال آتی باشه به حساب حصه جاری تسهیلات مالی بلند مدت(در گروه بدهی های جاری و در معین تسهیلات مالی) انتقال میدیم و همچنین اگر روشمون ناخالص باشه بهره تحقق نیافته رو هم از معین تسهیلات مالی بلند مدت به تسهیلات مالی انتقال میدیم :

 

تسهیلات مالی بلند مدت (معینش وام پرداختنی...) بدهکار و بهره تحقق نیافته(در معین تسهیلات مالی در گروه بدهی های جاری) بدهکار و حصه جاری تسهیلات بلند مدت(در معین تسهیلات مالی) بستانکار و بهره تحقق نیافته(در معین تسهیلات مالی بلند مدت) بستانکار میشود

 

سرفصل وام دریافتی :

 

بلند مدت :

بدهی های غیرجاری -> تسهیلات مالی بلند مدت -> وام های پرداختنی بلند مدت -> وام بانک

 

کوتاه مدت :

بدهی های جاری -> تسهیلات مالی -> وام های پرداختنی کوتاه مدت -> وام بانک ...

(ماهیت : بستانکار)

 

 سرفصل بهره تحقق نیافته یا بهره سنوات آتی :

 

بلند مدت :

بدهی های غیرجاری -> تسهیلات مالی بلند مدت -> بهره تحقق نیافت -> بهره تحقق نیافته وام بانک ...

 

کوتاه مدت :

بدهی های جاری -> تسهیلات مالی -> بهره تحقق نیافت -> بهره تحقق نیافته وام بانک

(ماهیت : بدهکار)

 

 سرفصل حصه جاری تسهیلات مالی بلند مدت:

بدهی های جاری -> تسهیلات مالی -> حصه جاری تسهیلات مالی بلند مدت -> حصه جاری وام بانک

(ماهیت : بستانکار)

 

 سرفصل هزینه بهره :

درآمد ها و هزینه ها غیر عملیاتی -> هزینه های مالی -> هزینه بهره -> هزینه بهره وام بانک ...(البته تفصیلی نیاز نیست)

(ماهیت : بدهکار)

 

تسهیلات مالی دریافتی – بلندمدت X معادل حصه بلندمدت اصل وام

تسهیلات مالی دریافتی – سود و کارمزد سنوات آتی X معادل سود و کارمزد سنوات آتی

 مثال ۱

♦️ شرکتی در آبان سال مالی 1385 تسهیلاتی به مبلغ 1.000 ریال به نرخ 10% دریافت می کند. سود و کارمزد سنوات آتی تسهیلات برابر 100 ریال می باشد. در تاریخ دریافت وام از تسهیلات مزبور 700 ریال کوتاه مدت می باشد.

 

ثبت شماره 1)

وجه نقد 1000 معادل وجه نقد دریافتی

پیش پرداخت بهره سنوات آتی 100 معادل سود و کارمزد سنوات آتی

تسهیلات مالی دریافتی – کوتاه مدت 700 معادل حصه کوتاه مدت اصل وام

تسهیلات مالی دریافتی – بلندمدت 300 معادل حصه بلندمدت اصل وام

تسهیلات مالی دریافتی – سود و کارمزد سنوات آتی 100 معادل سود و کارمزد سنوات آتی

هنگام پرداخت اقساط و تحقق بهره به صورت همزمان

ثبت پرداخت قسط

تسهیلات مالی دریافتی – کوتاه مدت X معادل وجه پرداختی بابت اصل تسهیلات

تسهیلات مالی دریافتی – سود و کارمزد سنوات آتی X معادل وجه پرداختی بابت سود تسهیلات

وجوه نقد X

ثبت تحقق بهره

هزینه های مالی X معادل بهره تحقق یافته

پیش پرداخت بهره سنوات آتی X

در واقع هنگام انعکاس در ترازنامه پیش پرداخت بهره سنوات آتی به عنوان سود و کارمزد سنوات آتی از مانده تسهیلات کسر شده و مبلغ خاص در ترازنامه منعکس می شود.

از مبلغ اصل تسهیلات مزبور در طی دوره 200 ریال پرداخت می گردد.

علاوه بر این شرکت 15 ریال بهره مربوط به سال 1385 را شناسایی و تماماً پرداخت می کند.

 

ثبت شماره 2)

تسهیلات مالی دریافتی – کوتاه مدت 200 معادل وجه پرداختی بابت اصل تسهیلات

تسهیلات مالی دریافتی – سود و کارمزد سنوات آتی 15 معادل وجه پرداختی بابت سود تسهیلات

وجوه نقد 215

 

ثبت شماره 3)

هزینه های مالی 15 معادل بهره تحقق یافته

پیش پرداخت بهره سنوات آتی 15

دوستان دقت کنید که در حال حاضر مانده خالص تسهیلات برابر 800 و مانده پیش پرداخت سود سنوات آتی برابر 85 می باشد.

تغییر طبقه بندی از بلندمدت به کوتاه مدت

تسهیلات مالی دریافتی – بلندمدت X

تسهیلات مالی دریافتی – کوتاه مدت X

در تاریخ ترازنامه از مبلغ تسهیلات 750 ریال کوتاه مدت می باشد.

بنابراین باید طی یک ثبت این تغییر طبقه بندی را باید انجام داد.

 

ثبت شماره 4)

تسهیلات مالی دریافتی – بلندمدت 250

تسهیلات مالی دریافتی – کوتاه مدت 250

سال مالی 1386

از مبلغ اصل تسهیلات مزبور در طی دوره 250 ریال پرداخت می گردد.

علاوه بر این شرکت 45 ریال بهره مربوط به سال 1386 را شناسایی ولی به علت سررسید نشدن قسط در سال 1386 (سررسید قسط در سال 1387 می باشد) مبلغ بهره پرداختی شرکت 35 ریال است.

 

ثبت شماره 5)

تسهیلات مالی دریافتی – کوتاه مدت 250 معادل وجه پرداختی بابت اصل تسهیلات

تسهیلات مالی دریافتی – سود و کارمزد سنوات آتی 35 معادل وجه پرداختی بابت سود تسهیلات

وجوه نقد 285

 

ثبت شماره 6)

هزینه های مالی 35 معادل بهره تحقق یافته

پیش پرداخت بهره سنوات آتی 35

هنگام تحقق بهره بدون پرداخت آن در پایان سال مالی 1386

 

ثبت شماره 7)

هزینه های مالی 10 معادل بهره تحقق یافته

پیش پرداخت بهره سنوات آتی 10

دوستان دقت کنید که در حال حاضر مانده تسهیلات برابر 550 و مانده پیش پرداخت سود سنوات آتی برابر 40 می باشد.

در تاریخ ترازنامه تسهیلات تماماً کوتاه مدت می باشد.

 

ثبت شماره 8)

تسهیلات مالی دریافتی – بلندمدت 50

تسهیلات مالی دریافتی – کوتاه مدت 50

سال مالی 1387

دوستان فرض کنید اتفاقات زیر در سال مالی 1387 رخ بدهد.

بازپرداخت مابقی تسهیلات مالی دریافت شده در سال 1385

دریافت وام به مبلغ 400 ریال در پایان سال مالی 1387 که از این بابت هیچ گونه بهره ای شناسایی نشده است. سود و کارمزد سنوات آتی این وام 80 ریال می باشد و قرار است که 3 سال دیگر در یک قسط پرداخت شود.

 

ثبت شماره 9)

تسهیلات مالی دریافتی – کوتاه مدت 550 معادل وجه پرداختی بابت اصل تسهیلات

تسهیلات مالی دریافتی – سود و کارمزد سنوات آتی 50 معادل وجه پرداختی بابت سود تسهیلات

وجوه نقد 600

 

ثبت شماره 10)

هزینه های مالی 40 معادل بهره تحقق یافته

پیش پرداخت بهره سنوات آتی 40

 

ثبت شماره 11)

وجوه نقد 400 معادل وجه نقد دریافتی

پیش پرداخت بهره سنوات آتی 80 معادل سود و کارمزد سنوات آتی

تسهیلات مالی دریافتی - بلندمدت 400 معادل حصه بلندمدت تسهیلات

تسهیلات مالی دریافتی –

مثال ۲

 فرض کنیم در تاریخ ۳۰ مهر ماه ۸۸ مضاربه ای به مبلغ ۱۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال با بهره ۲۵% درصد و یکساله از بانک پارسیان دریافت نموده ایم ، که در پایان یک سال اصل و فرع با هم تسویه می گردد ؛

 

🔻 ثبت دریافت وام :

 

گروه          دارایی های جاری

کل            موجودی نقد و بانک

معین         موجودی نزد بانک ها             ۱۰۰،۰۰۰،۰۰۰

تفصیلی      پارسیان

سطح ۵      مضاربه

 

گروه        بدهی های جاری

کل         تسهیلات مالی کوتاه مدت

معین      بهره سنوات آتی                      ۲۵،۰۰۰،۰۰۰

تفصیلی   پارسیان

سطح ۵   مضاربه

 

گروه       بدهی های جاری

کل        تسهیلات مالی کوتاه مدت

معین      تسهیلات دریافتی               ۱۲۵،۰۰۰،۰۰۰

تفصیلی   پارسیان

سطح ۵   مضاربه

————————————————

 

اگر همین امروز بخواهیم ببینیم جقدر به بانک بدهکاریم حساب کل تسهیلات مالی به دلیل بدهکار و بستانکار شدن دو معین خود رقم ۱۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال نمایش می دهد ،

 

تسهیلات مالی دریافتی

————————————

تسهیلات مالی دریافتی           ۱۲۵،۰۰۰،۰۰۰

بهره سنوات آتی                    (۲۵،۰۰۰،۰۰۰)

——————-

مانده حساب                         ۱۰۰،۰۰۰،۰۰۰

——————-

 

در تاریخ ۲۹ اسفند ۸۸ که به میزان ۱۵۹ روز از ۳۶۵ روز وام منقضی شده است ، ثبت زیر را می زنیم ،

 

۱۰،۸۹۰،۴۱۱ =  ۱۵۹ *  ۳۶۵ /  ۲۵،۰۰۰،۰۰۰

 

کل        هزینه های مالی

معین     سود تضمین شده تسهیلات بانکی      ۱۰،۸۹۰،۴۱۱

 

کل        تسهیلات مالی کوتاه مدت

معین      بهره سنوات آتی                        ۱۰،۸۹۰،۴۱۱

تفصیلی   پارسیان

سطح ۵   مضاربه

————————————————

 

با توجه به بهره ای که تحقق یافته است در ترازنامه در تاریخ ۲۹ اسفند ۸۸ حساب کل تسهیلات به صورت زیر می باشد :

 

تسهیلات مالی دریافتی

———————————

تسهیلات مالی دریافتی        ۱۲۵،۰۰۰،۰۰۰

بهره سنوات آتی                 (۱۴،۱۰۹،۵۸۹)

———————-

مانده حساب در ترازنامه        ۱۱۰،۸۹۰،۴۱۱

———————–